ACTA; war over. We win. Again

<Webwereld column>

Volgens Maxime Verhagen heeft de ‘gewone’ Nederlander niks van ACTA te vrezen. Dit verdrag is namelijk bedoeld om kinderporno sites uit de lucht te halen. Ga naar de link en luister het nog eens terug want hij zei het echt!

En da’s mooi want hoewel ik best graag een downloadje mag draaien beperk ik mij tot films en boeken die in het wat meer geaccepteerde deel van het mediaspectrum vallen. De uitspraak is echter we een boeiende blik in het hoofd van onze Minister-van-alles. Kennelijk maakt deze zich bij distributie van fotografisch bewijs van kindermisbruik in de eerste plaats druk over mogelijk auteursrechtelijke aspecten. Is dit beroepsdeformatie of gewoon sterke taakgerichtheid? Daar zou een journalist eens in moeten duiken. For the lulz.

Maar zelfs uit de surrealistische farce die modern westers copyright is komen mooie dingen. Nee ik heb het niet over meer muziek, films of boeken. Want er is geen enkel bewijs dat er meer cultuur wordt gemaakt als we 14-jarige downloaders harder aanpakken. Wel is de laatste weken weer heel duidelijk is gebleken wat het nut is van een gemeenschappelijke vijand. Dankzij ACTA zijn meer Europeanen dan ooit actief betrokken bij een kritische discussie over modern auteursrecht en de balans met burgerlijke vrijheden. Dat is pure winst. Verder lijkt ACTA stervende nu zelfs Eurocommissaris Viviane Reding terugtrekkende bewegingen maakt (ze ziet de politieke bui al hangen) en het ene na het andere Europese land ondertekening opschort. Burgers hebben na ruim 3 jaar ‘crisis’ een vrij scherp bullshit filter ontwikkeld voor het soort neo-liberale onzin waar ACTA vol mee staat en men pikt het gewoon niet meer. Net als bij Software Patenten duurt het altijd even voor de protesten op gang komen maar als ze eenmaal los gaan kiezen volksvertegenwoordigers toch voor de mensen die hen weer op een zetel kunnen stemmen over een paar jaar.

Dichter bij huis heeft de rechtszaak van Brein tegen Ziggo en XS4all over het blokkeren van The Piratebay een hoeveelheid media aandacht gecreëerd die onbetaalbaar was geweest als marketing campagne. Miljoenen Nederlanders die nog niet bekend waren met de site zagen deze meerdere avonden op het acht uur journaal uitleg over wat men met de site kon doen. Verboden smaakt altijd naar meer en een toename van gebruikers lijkt dan ook een logisch gevolg. Heeft iemand trouwens echt praktische last had van de door BREIN zo hard bevochten blokkade. Anyone? Ook de enorm succesvolle actie tegen Megaupload was wereldnieuws en zorgde voor een dip in filesharing. Die zeker 48 uur duurde. En een hoeveelheid reclame voor dergelijke diensten en concepten die zelfs Kim Dotcom niet had kunnen financieren. Waarvoor dank dus.

Het enige wat alle lobby’s en rechtszaken van de copyright-industrie de afgelopen 15 jaar hebben uitgehaald is een zeer snelle innovatie van de technologie voor extreem gedecentraliseerde media-distributie. Na de meest recente push is de hele database van The Piratebay samengeperst tot 90MB. Dat kan je vanuit je telefoon over Bluetooth 2.0 met je buurmens delen tijdens een metrorit. Want sharing is caring toch?

Er is nog wel eens wat gepruttel over het ‘illegale downloaden’ in media en onder astro-turf reaguurders. Behalve dat het in Nederland niet illegaal is dan. Maar feiten zijn nimmer het sterke punt geweest van de copyright lobbyisten. Laten we dat misverstand permanent uit de weg ruimen. Er zijn twee manieren om naar auteursrecht vraagstukken te kijken: juridisch en moreel.

Juridisch is het simpel. Van de wet mag men een kopie maken voor eigen gebruik onafhankelijk van de aard van de bron en onafhankelijk van de wensen of bedoelingen van de auteur. ‘Illegaal downloaden’ bestaat dus niet want … (wait for it) … het is legaal. Het is ook geen ‘diefstal’ want als het diefstal was hadden we geen auteursrecht nodig en konden we met gewoon eigendomsrecht toe. Het bestaan van auteursrecht geeft dus al aan dat het niet hetzelfde is. Iedereen die nu nog dergelijke onzin blijft verkopen is op z’n best ongeïnformeerd of advocaat bij DLA Piper, maar ik herhaal mezelf.

Een moreel perspectief op auteursrecht is veel complexer omdat we dan ook moeten kijken naar de moraliteit van de wet zelf (het feit dat iets in de wet staat maakt het nog niet moreel, slavernij en martelen waren ooit ook wettelijk toegestaan). Daarnaast is het van belang hoe deze wetten tot stand komen. Wat ACTA heel scherp laat zien is dat moderne auteursrecht wetgeving een slangenkuil is van internationale lobby’s, liegende bedrijven en politici, bedrogen volksvertegenwoordigers en burgers die opzettelijk in het donker worden gehouden.

Praten over auteursrecht vanuit een moreel perspectief waarbij dit aspect niet wordt meegenomen is onzinnig. Sinds ACTA hoeven we ons niet langer moreel gebonden te voelen aan wetgeving die niet democratisch tot stand komt of beïnvloed kan worden door onze volksvertegenwoordigers. We zullen zelf moeten bepalen wat moreel is en wat niet op dit gebied want de wet biedt hier duidelijk geen houvast meer.

En aangezien de copyright-industrie hier geen echt gesprek over wil aangaan ligt de uitkomst vast: over tien of twintig jaar krijgen we een  uitwisseling tussen vertegenwoordigers van de restanten van de entertainment industrie en de nazaten van The Piratebay. Die zal lijken op de beroemde uitspraak van Amerikaanse Kolonel Summers tegen zijn Vietnamese tegenhanger: “You know, you never beat us on the battlefield…”. Waarop Kolonel Tu zei, “That may be so, but it is also irrelevant.”

Net als in iedere guerrilla zullen de ‘opstandelingen’ ook hier winnen. En om dezelfde redenen: ze zijn slimmer, flexibeler, hebben brede steun onder de bevolking en alle tijd van de wereld. Een verstandig entertainment-executive doet er goed aan wat geschiedenis boeken te lezen en de lessen te leren over het verloop van guerrilla conflicten en de gevolgen van het verliezen er van. Hint: de VS worstelde een kwart eeuw met haar Vietnam syndroom en de Sovjet Unie overleefde haar verlies in Afghanistan niet.

War over. We win. Music anyone?